KAZIK YÜKLEME TESTLERİ

GİRİŞ VE AMAÇ

Bu yapım yöntemi, Ø800/880mm nominal çaplı fore kazıklar üzerinde statik eksenel basınç yükü testi için hazırlanmıştır.
Bu yapım yöntemi kullanılacak malzemeleri, makineleri, ekipmanları, tesisi, aletleri ve enstrümanları da özetlemekte ve yükleme ve boşaltma programını ve test boyunca alan verilerinin kaydedilmesini tanımlamaktadır.
Bu yapım yöntemi, sürekli eksenel basınçta dikey betonarme kazıkların yük testi için geçerlidir.

REFERANS BELGELER VE STANDARTLAR

Testler şu standarda uygun olacaktır:

ASTM D 1143 – 07 Statik Eksenel Basınç Yükü Altındaki Derin Temellere Yönelik Standart Test Yöntemleri

TEST KAZIKLARININ VE GEÇİCİ KAZIK BAŞLIKLARININ YAPIMI VE HAZIRLANMASI

Fore kazığın tepesi normal olarak tasarım “cut-off” seviyesine indirgenmelidir (tıraşlanmalı). Eğer tasarım “cut-off” seviyesi mevcut zemin seviyesinden fazla derindeyse, geçici kazık başlığının yapımından önce kazığın eksenel jeoteknik kapasitesine katkısını önlemek için alternatif olarak önce kazık “cut-off”u üzerindeki toprak dağıtılabilir. (Kazık “cut-off” seviyesi üzerindeki toprağı bozmak için kazık “cut-off” seviyesine kadar kazı yapmak ve ağır sıkıştırma olmadan geri dolgulama yapmak yeterlidir.)
Tasarım “cut-off” seviyelerinden bağımsız olarak, test kazıklarının başlıkları sağlam beton seviyesine indirgenecek ve geçici kazık başlıklarını imal etmek üzere hazırlanacaktır.
Test kazığının tepesinde geçici bir betonarme kazık başlığı yapılacaktır. Plandaki kazık başlığının merkezi kazığın dikey ekseniyle eşmerkezli olacak ve yatay bir yüzeye sahip olacaktır ve bu yüzey, çelik test plakalarını, yükleme ve ölçme ekipmanlarını yerleştirme için özellikle düz olarak hazırlanacaktır.
Geçici betonarme kazık başlığının boyu, yükleme ve ölçme ekipmanını alacak ve konsantre yükleri dağıtacak kadar büyük olmalıdır.
Kazık başlığının (ASTM D1143M-07 “5.4”) yüksekliği, kazıklardaki kolon filizlerinin uygun ankrajını sağlamak, çelik donatıyı düzeltmek ve örtüştürmek ve betonun kazık başlığına dökülmesini sağlamak için 1.0 m’dir.
Kazık başlığı altında ve etrafında, beklenen maksimum oturmada kazık başlığından zemine hiçbir yükün aktarılmaması için test kazığının ötesine uzanan yeterli bir boşluk veya açık alan sağlanmalıdır.
Dikey konsantre yüklerin uygulanmasından kaynaklı hasarı önlemek için kazık başlıkları takviye edilmelidir. Kazık “cut-off” seviyesinin üzerine uzanan dikey kolon filizleri kazık başlığına gömülmeli ve onun tarafından kapsanmalıdır. Kazık “cut-off” seviyesi kazık başlığı tabanının yaklaşık 100 mm üzerinde olmalıdır.
Kazık başlıkları test kazıklarında kullanılanla aynı nitelikte beton ve donatı kullanılarak yapılmalıdır. Kazığa ve kazık başlığına dökülen betonun sertleşmesi için yeterli süre tanınacaktır. Yük testine başlamadan önce kazıktaki ve kazık başlıklarındaki betonun basınç dayanımı belirlenecektir. Kazık betonu (28) günlük basınç dayanımına sahip olduğunda ve betonun dökülmesinden en az (21) gün sonra kazıklara yük testi uygulanacaktır. Bu durum fore kazığın dökülmesi sırasında alınan beton örnekleriyle doğrulanacaktır.

UYGULAMA YÜKLERİ İÇİN EKİPMAN

Eksenel basınç yükü testi: Test kazığına basınç yükleri uygulama aracı, eksantrik yükü minimize etmek için merkezi boylamsal eksen boyunca yük aktarabilir. Ayrıca eksantrik yükü önlemek için bir menteşe kullanılacaktır. Yük aktarma aracını yerleştirmek için bir taban oluşturmak üzere kazık başlığına bir çelik yatak plakası yerleştirilecektir. Kazık oturması meydana gelirken yük sabitini tutabilecek olan bir hidrolik kriko kullanılacaktır.  

HAREKET ÖLÇME EKİPMANI

Eksenel basınç yükü testi: Kazık hareketinin ölçümünü sağlamak için bağımsız referans kirişleri kullanılacaktır. Referans kirişleri test kazığından en az 2.5  m olmak kaydıyla test kazık(lar)ının çapından en az beş kat uzak bir mesafede kurulacaktır. Referans kiriş destekleri zemine sağlam bir şekilde gömülecek ve ısı değişikliğiyle birlikte yatay hareket sağlamak için bir ucunda makaralı mesnet olacaktır.
Manüel okuma ve kazık hareketinin ölçümünü gerçekleştirmek için referans kirişlerine 0.01 mm hassasiyetli kadran göstergesi takılacaktır. İki adet kadranlı gösterge(komparatör) eşit mesafe ve eksende kazık başlığının etrafına dağıtılacaktır. Yer değiştirmeler bu kadranlı göstergelerin ortalaması olarak hesaplanacaktır. Reaksiyon kazıklarının yer değiştirmelerini ölçmek için her bir reaksiyon kazığına birer kadranlı gösterge yerleştirilecektir.

VERİ KAYDI

Yük ve oturma kaydı manüel olarak Manometre ve Mikrometreden yapılacaktır. Okuma aralıkları (ASTM D1143M-07 “8.2.1.1 ve 8.2.3”ye göre), yükün sabit olduğu herhangi bir periyot olacak, yüke ulaşıldığında zaman ve oturma hemen kaydedilecek, yük artırma uygulamasından sonra 15 dakikaya kadar en fazla beş dakikalık aralıklarla, 1 saate kadar yaklaşık 15 dakikalık aralıklarla, 1 saat ila 6 saat arasına kadar 30 dakika aralıklarla ve 6-12 saate kadar 1 saat aralıklarla olacaktır.

REAKSİYON SİSTEMİ

Reaksiyon kazıklarına hidrolik kriko yerleştirilerek test kazığına yük uygulanacaktır. Test kazığı etrafında geçirgen alanın tespit edildiği durumlarda, Mühendisin izniyle yeterli sayıda reaksiyon kazığı yapılacaktır. Reaksiyon kazıkları, test boyunca güçlerin harekete geçmesi için yeterli gerilme kapasitesine sahip olacaktır. Test sistemi düzeni ve kesiti sırasıyla Şekil 2-a ve Şekil 2-b’de verilmektedir.
Şekil 2-a Şekil 2-b’de görülebileceği gibi, aynı test kazığı çapına sahip 2 birim reaksiyon kazığı yapılacaktır. Hidrolik krikoya yerleştirilecek çelik kirişler beklenen maksimum test yüküne kadar artırılan yükleri kaldırabilecek kapasitede olacaktır.

KAZIK YÜK TESTİ PROSEDÜRÜ

EKSENEL STATİK BASINÇ TEST YÜKÜ PROSEDÜRÜ:

Bir başarısızlık olmadığı sürece, kazık belirlenen 1.5 DVL(Design Verification Load, Tasarım Doğrulama Yükü) ve 2 DVL yük seviyesine kadar yüklenecektir. İzin verilen en az kazık kapasitesi (Tasarım Doğrulama Yükü) aşağıdaki tabloda gösterilmektedir:

Kazık Çapı (mm)	DVL	1,5 DVL	2,0 DVL
Ø ...	... kN	... kN	... kN
Ø ...	... kN	... kN	... kN

Yükleme ve boşaltma ASTM D 1143 – 07 “Statik Eksenel Basınç Yükü Altındaki Derin Temellere Yönelik Standart Test Yöntemleri” madde 8.1.3 “B Prosedürü: Devamlı Test”e göre yapılacaktır. Eksenel hareketin oranını gözlemek ve değerlendirmek için en az 30 dakika yük tutma süresi tanınır. 30 dakika sonra eğer eksenel hareket oranı 0.25 mm/saati geçiyorsa, yük belirlen bir sonraki yük adımına çıkarılır. Aksi durumda, yük eksenel hareket oranına kadar tutulacak, 0.25 mm/saat’den az fakat en fazla 2 saat olarak belirlenecek. Maksimum yükü uyguladıktan ve en az 6 saatlik bir genel test süresine ulaştıktan sonra boşaltma aşaması başlatılacak ve yük maksimum test yükünün %25’i oranında indirmelerle ve indirmeler arasında 30 dakikalık aralarla boşaltılacaktır 

TEST SONUÇLARI

ASTM standartlarına göre gerçekleştirilecek olan testlerin sonuçları bir rapor halinde Müşavire sunulacaktır.
Yukarıda belirtildiği şekilde saatin, yüklerin ve oturmaların tam bir kaydı bir kazık yük test verileri sayfasına kaydedilecek ve testin tamamlanmasından sonraki 24 saat içinde Müşavire teslim edilecektir.
Kanıt yük testinin tamamlanmasından sonra aşağıdakiler de grafik formunda sunulacaktır:

• Kurulum tasarımı
• Statik eksenel basınç yükü testinden sonra:

            Kazık başlığı oturmasına karşı ölçülen yük
            Zamana karşı ölçülen yük
            Zamana karşı ölçülen kazık başlığı oturması

• Kalibrasyon Formları
• Fotoğraflar

Eksenel yük testinin son raporu testin tamamlanmasından sonraki altı gün içinde Müşavire teslim edilecektir.

DENETİM / PERSONEL VE EMNİYET

Yük testleri takımı şunları kapsayacaktır;

• Sorumlu baş mühendis
• Baş mühendis yardımcısı

Maksimum test yükü uygulaması için kararlı ve emniyetli hidrolik silindirler ve hidrolik pompalar kullanılacaktır.
Kazık kanıt yükü testi yalnızca test sistemine, test ekipmanına ve test prosedürüne aşina, deneyimli ve yetkin bir denetimcinin yönetimi altında gerçekleştirilecektir. Test ekipmanını çalıştıran tüm personel bunları kullanmak üzere eğitilecektir.
Aşağıdaki emniyet kuralları, yapım çalışmaları için geçerli genel emniyet gerekliliklerine ilavedir:

• Tüm çalışma alanları, yürüme yolları, platformlar vs. molozdan, döküntüden, küçük araçlardan ve kar, buz, çamur, gres yağı, petrol ve diğer kaygan madde birikimlerinden temizlenecektir.
• Tüm keresteler, engelleyici ve çevreleyici malzemeler kaliteli malzemeden olacak, düz yüzeyler ve yuvarlak kenarlarla iyi bir kullanılabilirliğe sahip olacaktır.
• Hidrolik krikolar dairesel yatak plakalarıyla döşenecek veya yatak yüzeylerle tam ve sağlam bir temasta olacak ve eksantrik yükü önleyecek şekilde hizalanacaktır.
• Yükler hiç kimsenin üzerine kaldırılmayacak, asılmayacak veya askıda bırakılmayacaktır ve halatlarla kontrol edilecektir
• Yeterli emniyet faktörüne sahip gerekli yükleri iletmek için, ankraj kazıklarına veya diğer ankraj cihazlarına test kiriş(ler)i veya reaksiyon çerçevesi takılacaktır.
• Tüm reaksiyon yükleri stabil ve dengeli olacaktır. Platformun devrilmesini önlemek için emniyet takozları her zaman yerinde olacaktır. Test sırasında, muhtemel istikrarsızlık koşullarını tespit etmek için reaksiyon yükünün veya sistemin hareketi izlenecektir. Tüm test kirişi, reaksiyon çerçeveleri, platformlar ve kutular her zaman yeterince desteklenecektir. Test alanına yalnızca yetkili personel girişi kabul edilecektir.